Fikri mülkiyet hukuku; şahısların fikir çalışması olan ürünleri, sanat eserleri ya da soyut kavramları ekonomik temelde hem manevi hem de maddi değerde koruyan bir hukuk alanıdır.

Kişiler, ürettikleri ya da yarattıkları fikir, konu, düşünceler üzerinde haklara sahiptir. Fikir haklarının ihlal edilmesine karşı düzenlenen bu hukuk birimi, eserleri ve düşünceleri koruyarak hak sahiplerini belirler. Marka hakkı faktörlerinin, patentlerin izinsiz kullanılmasının ya da herhangi bir ürünün izinsiz şekilde kopya halinde satışa çıkarılması gibi tüm konularla fikri mülkiyet hukuku ilgilenmektedir.

Eserlerin izinsiz kullanılması ya da müzik eserlerinin intihalinin yapılması gibi unsurlar, fikir ihlaline girmektedir. Bu ihlallerine karşı kişilerin yasal hakkının korunması için fikir mülkiyet hukukuna başvurulur.

Hak ihlallerine karşı kişilerin hukuksal temelde korunması hem maddi hem de manevi açısından oldukça önemlidir. Bu gibi durumlarda tazminat hukuku ve ceza hukuku kapsamında sonuçlar meydana gelebilir.

Eğer kişi; haksız olarak fikri ürünlerine tecavüz edildiğini düşünüyorsa bu konuda hukuksal destek alabilir ve hakkını arayabilir. Fikri mülkiyet hukukunun kapsadığı haklara örnek vermek gerekirse:

• Telif hakları
• Patentler
• Faydalı modeller
• Kişiye özel tasarımlar
• Markalar
• Coğrafi işaretler
• Yeni bitki çeşitleri
• Entegre devre topografyaları
• Biyoteknoloji
• Gen teknolojisi
• Bilgisayar programları
• Veri tabanları
• Ticari ve meslekli sırlar

Fikri Haklar Nedir?

Fikri haklar, mutlak hak niteliğine sahip olan hakları ifade eder. Fikri haklar; hak sahibi olan kişiye yasaklama ya da inhisarı yetkileri de vermektedir. Fikri haklarının tamamı, rekabet sınırlama yetisine sahiptir.

Ancak fikri haklar, mutlak haklar da olsa ülkesellik ilkesine bağlı oldukları için tükenir. Ancak yasal koruma süresi sona erdiğinde eserlerin tamamı kamu malı yani anonim eser niteliği kazanır ve tüm hakları da sona erer.

Eser sahibinin sağlığında ya da vefatında vasiyetnamesinde eserlerini anonim hale dönüştürmesi, eser üzerindeki tüm hakları da sona erdirir.

Bu sayede eserler bedelsiz olarak kullanılabilir. Bu alanların tamamı ve bu konudaki uyuşmazlıklar ile fikri mülkiyet hukuku ilgilenmektedir. Fikri ürünler, eşya hukukundan tamamen farklı şekilde ele alınır.

Fikri Mülkiyet Hukuku Alanları Nelerdir?

Fikri mülkiyet hukuk alanları oldukça geniştir. Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku alanında deneyimli ve uzmanlaşmış avukatlar eşliğinde fikir, eser ya da kavram hak ihlallerine karşı hukuksal temelde hak aranabilir. Fikri mülkiyet hukuk alanları kapsamında görülebilecek davalar:

• Marka, tasarım ve patent davaları
• Fikir ve sanat eserlerine tecavüz sebebiyle açılan hukuk davaları
• Fikri mülkiyet ürünlerine tecavüz sebebiyle meydana gelen ceza davaları fikri mülkiyet hukuku kapsamında görülür.